کلمه Atheist که در زبان فارسی منکر خدا، خدانشناس، و یا ملحد ترجمه شده است در تقابل با کلمه Theist بمعنی خداشناس، خدا پرست، و یا موحد در همین زبان است. هر دو این کلمات متعلق به زبان و مفاهیم فلسفی یونان قدیم میباشند. در فرهنگ زبان فارسی معانی بکار برده شده مترداف با Atheist همگی بار منفی داشته و اغلب برای اافراد بد سرشت و یا دارای رفتاری نا پسند بکار برده میشود و کمتر بمعنی واقعی آن یعنی باور نداشتن به تعلیمات و گفته ها و باورهای مذاهب است. این روزها در ایران با هر چه بیشتر روشن شدن ماهیت نهاد مذهب در جامعه و باورهای دینی بین افراد جا دارد که کلمه Atheist را دقیقا با معنی اصلی خود وارد زبان فارسی نمود و آنرا آتئیسم نوشت. در اینجا معنی و مفهوم واقعی آتئیسم را همانگونه که در فرهنگ معانی یونان قدیم و همچنین جوامع دموکراتیک امروزی تعریف نموده اند را بازنویسی میکنیم.
اجازه دهید اول ببینیم که آتئیسم چه نیست. آتئیسم بمعنی سکولاریزم، بشردوست، عقل گرا، عرفان منکر خدا، رئالیسم، و این قبیل اسامی پرزرق و برق که با پنهان شدن در پشت آنها بتوان در جامعه از امنیت برخوردار شد نیست.
آیا این خود جرمی برای جامعه ما نیست که انسانهایی که باورهای مذهبی ندارند را مورد آزار و اذیت قرار داده و حتی جانشان را میگیرند؟ و اغلب مردم بهمین دلیل مجبور شده اند که در پشت کلمات و معانی که در بالا آمد پنهان شوند؟ بهمین دلیل است سالهای متمادی در خانواده ها که پشت فلسفه ای کهن که از پدران ما به ارث رسیده شنیدیم که میگویند "باورهایتان را برای خود نگهدارید و هرگز برای دیگران نگوئید که عقایدتان واقعا چیست" و نتیجه آنرا در دهه ها و سالهای پیش و حتی همین امروز می بینیم که مردم ما زبان سرخ بر نمیآورند تا مبادا سر سبزشان را بر باد دهد. این وحشت در جامعه و بین مردم ما ایرانیان را تبدیل به دروغگویانی کرده که نفقط دیگری را بلکه نزدیکترین بستگان و حتی گفته های خود را نیز دیگر باور نداریم. وحشت از اینکه بگویند ما به چه چیزی باور داریم این انسانهای فریبکار و دروغگو را به ملتی شرمنده از خود و گریزان از یکدیگر تبدیل کرده است.
آیا این خود جرمی برای جامعه ما نیست که انسانهایی که باورهای مذهبی ندارند را مورد آزار و اذیت قرار داده و حتی جانشان را میگیرند؟ و اغلب مردم بهمین دلیل مجبور شده اند که در پشت کلمات و معانی که در بالا آمد پنهان شوند؟ بهمین دلیل است سالهای متمادی در خانواده ها که پشت فلسفه ای کهن که از پدران ما به ارث رسیده شنیدیم که میگویند "باورهایتان را برای خود نگهدارید و هرگز برای دیگران نگوئید که عقایدتان واقعا چیست" و نتیجه آنرا در دهه ها و سالهای پیش و حتی همین امروز می بینیم که مردم ما زبان سرخ بر نمیآورند تا مبادا سر سبزشان را بر باد دهد. این وحشت در جامعه و بین مردم ما ایرانیان را تبدیل به دروغگویانی کرده که نفقط دیگری را بلکه نزدیکترین بستگان و حتی گفته های خود را نیز دیگر باور نداریم. وحشت از اینکه بگویند ما به چه چیزی باور داریم این انسانهای فریبکار و دروغگو را به ملتی شرمنده از خود و گریزان از یکدیگر تبدیل کرده است.
اما باور آتئیسم به چیست. آتئیسم بر این باور است که خدای یکتا و یا هرگونه دیگری از آن در فرد و یا در طبیعت و یا در آسمان و یا هرجای دیگری وجود ندارد. آتئیسم باوری به بهشت و جهنم و دوزخ و برزخ و این حرفها ندارد. به زندگی پس از مرگ باور ندارد. به معجزه آسمانی و فرشتگان درگاهی باور ندارد. به پیامبر و کتاب آسمانی باور ندارند. به فرستادگان الهی که شامل موسی و عیسی و محمد و غیره میشود باور ندارد. به آیت الله و پاپ و خاخام و دیگر سلسله مراتب روحانیت که یا خود و یا از طریق دیگران به این مقام رسیده اند باور ندارد. اینها نکاتی اصلی است که آتئیسم بدانها باوری ندارد.
آدمهای بالغ باید با این واقعیت روبرو شوند که این حرفهای کهن مزخرفات خنده داری بیش نیستند. مثلا در مورد مریم مقدس آیا واقعا میشود باور کرد که بدون داشتن رابطه جنسی با مردی بچه دار شود و یا امام مهدی در چاهی در جمکران تهران پنهان است و قرار است روزی از آن بیرون آمده و بشریت را از شر بدیها نجات دهد. مردم نفقط باید این حرفها را جدی نگیرند بلکه بمنزله توهین به شعور خود و به عقل سلیم و تجارب زندگی خود محسوب کنند.
از آتئیسم انتقادی که میشود اینست که بدلیل این ناباوریها اینها تبدیل به عده ای منفی باف شده اند و باید برای مشکلات بشریت پیشنهاد های مثبتی ارائه کرد بشریتی که در جامعه بسیار خشن و ناعادلانه زندگی میکند. این کاملا درست است که این جهان بسیار خشن و سیستمهای حاکم بر آنها ناعادلانه است و اینکه زندگی در این جوامع و با مردمان دروغگو و جاهل آن بسیار دشوار است. آتئیسم هم بر این باور دارد که زندگی در این دنیای موجود برای همه مشگل است. برای زندگی و تامین نیازهای اولیه خود آتئیسم بر این باور است که به یک سری استاندارد های آراسته از پلیدی و پیوسته به اندیشه مدرن و عملی برای زندگی کردن با خود و دیگران نیاز داریم. بایستی همه قوانین و فرمانهای خدایی را به آشغالدانی بریزیم. هیچ خدایی تاکنون به هیچ کس نه چیزی داده است و نه در آینده خواهد داد. باید با دست خود مشکلات را حل کنیم وگرنه حل نشده باقی خواهند ماند. همه ما به این موضوع آگاهیم. ما باید خود را از کلیه تفاسیر و تبیین های مذاهب جدا کنیم. باید بطور علنی اعلام کنیم که ما آتئیست هستیم و در جهانی مدرن زندگی میکنیم و هیچ یک از این داستانهای بچه گانه را که مذاهب برآن استوارند و برای ما تعریف میکنند را باور نمی کنیم.
آتئیسم چیست؟ آتئیسم به جای خدا به انسان و انسانیت عشق میورزد. آتئیسم بر این باور است که بهشت جایی است که برای آن ما اکنون و در همین جا روی زمین میبایستی کاری انجام دهیم تا همه انسانها بایکدیگر بتوانند از آن لذت ببرند. آتئیسم بر این باور است که هیچ کمکی از دعا کردن و نماز خواندن برای ما بروی زمین نخواهد رسید و ما میبایستی در خود دلایل درونی و توانایی برای انجام کارها را پیدا کنیم و از اینطریق با زندگی ارتباط برقرار کنیم و از آن لذت ببریم. آتئیسم بر این باور است که با دانش خود و دیگران است که میتوان از آگاهی برخوردار شد و میتوان بر مسائل فائق شد و به از خودبیگانگی خود و خودبیگانگی دیگران پایان بخشید. آتئیسم بر این باور است که بجای مسجد و کلیسا باید بیمارستان و مدرسه ساخت و بجای خواندن نماز باید کار و عمل را به نتیجه رساند. آتئیسم بر این باور است که باید در چند و چون زندگی دخیل شد و در آن شرکت نمود و به مرگ پناه نبرد و بر مریضیها فائق شد و به فقر خاتمه داد و جنگ را ریشه کن کرد. آتئیسم بر این باور است که انسانها میبایستی یکدیگر را دوست داشته و یک زندگی اخلاقی ایجاد کنند و به خدا و دعا پناه نبرند و به این امید نباشند که مشکلات در جهان پس از مرگ بپایان برسد. میبایستی از زندگی خود و یکدیگر مواظبت کرد و مسئولیت انجام اینکار را قبول کرد و پذیرفت که زمان و مکان اینکار اکنون و در اینجاست. در همین جهان مادی و اخلاق انسانی.
